کیوریتوری در کانادا
اگر یادتان باشد در کاناداگردیهای قبلیمان راجع به موزههای این کشور مفصلا صحبت کردیم. در ادامهی همین مبحث امروز به سراغ یک موقعیت شغلی خاص میرویم که مربوط به فضاهای فرهنگی و هنری است و زیاد هم درمورد آن صحبت نشده. در این مقاله قصد داریم شغل کیوریتوری را معرفی و بررسی کنیم، البته به شرایط اقتصادی و ظرفیتهای موجود برای آن در کانادا و آمریکا بپردازیم و ببینیم که یک کیوریتور در طول یک روز چه کارهایی را انجام میدهد! برای آشنایی با این شغل جذاب و منحصر به فرد آماده هستید؟! پس همراه زانکو باشید!
اگر به تاریخ و فرهنگ علاقهمند هستید و دوست دارید که از اِلِمانها و آثار فرهنگی، تاریخی و هنری حفاظت کنید، درمورد آنها مطالعه کنید و این اطلاعات را به افراد دیگر هم انتقال بدهید، پس ادامهی این مقاله حتما به درد شما خواهد خورد! چرا که یکی از مشاغلی که کانادا به شدت در آن خلا نیروی انسانی دارد همین شغل کیوریتوری است.
کانادا بیش از چهل موزه در شاخهها و شهرهای مختلف دارد و با توجه به استقبال مردم از فرهنگ و تمدن این کشور این نیاز همیشه وجود داشته و دارد. پس اگر در رشتههای مرتبط با فرهنگ و هنر تحصیل کردهاید یا سابقهی کار در این زمینه دارید، میتوانید روی این شانس حساب کنید! کم کم برویم به سراغ این که اصلا کیوریتوری چیست و کیوریتور کیست!
از نظر زبانشناسی کیورا (Cura) در لاتین به معنای مراقبت کردن از چیزی است، از نظر لغوی، کیوریتور کسی است که از چیزی مراقبت میکند. یک کیوریتور در محیطهای فرهنگی و هنری مثل موزهها، گالریها، کتابخانهها و محل نگهداری آرشیوها کار میکند، پس میتوانیم چنین نتیجه بگیریم که کیوریتورها با محتواهای فرهنگی، هنری، تاریخی، کتابها، آرشیوها و سندها سروکار دارند.
به طور کلی کیوریتور سرپرست کلکسیونها یا مجموعههایی است که میتوانند آثار هنری یا تاریخی باشند، و یا خدمات عمومی موسسات فرهنگی و هنری را مدیریت میکند. البته کیوریتورها علاوه بر موزهها و گالریها، در صورتی که افراد در زمینههای تاریخ، هنر، گیاهشناسی و جانورشناسی متخصص باشند، میتوانند مدیریت باغوحشها، آکواریومها، باغهای گیاهشناسی، مراکز طبیعی و محلهای تاریخی را بر عهده بگیرند.
ناگفته نماند که موسسات خیلی بزرگ کیوریتورهای متخصص در گرایشهای مختلف را استخدام میکنند. مثلا یک موزهی تاریخ طبیعی بزرگ؛ مثلا موزهی سلطنتی کانادا، را در نظر بگیرید. قطعا این موزه برای مجموعههای مختلف حشرات، ماهیها، پرندگان و پستانداران کیوریتورهایی با تخصصها و گرایشهای خاص خود را استخدام میکند.
بعضی از کیوریتورها مراقبت و محافظت از آثار را انجام میدهند، بعضی دیگر در کارهای تحقیقاتی مشارکت دارند و برخی دیگر کارهای مدیریتی را عهدهدار میشوند. اما به شکل عمومی در یک موزهی عادی یک کیوریتور باید قادر به انجام تمامی این کارها باشد. یکی دیگر از کارهایی که امروزه به وظایف کیوریتورها اضافه شده، افزایش بودجه و ترویج دادن است که میتواند شامل نوشتن مرور، پروپوزال، مقالات ژورنالیستی و... هم بشود.
در اکثر موارد مدیر یک موزه، یک کیوریتور است. کیوریتور همان کسی است که مسئولیت پیدا کردن، نگهداری و نمایش دادن را بر عهده دارد. وظیفهی نمایش دادن آثار خود شامل مذاکره، اختیار خرید، فروش، معاوضه یا قرض دادن کالکشنها میشود.
به علاوه کیوریتور موزه وظیفه دارد که هر اثر یک مجموعه را اعتبارسنجی، قیمتگذاری، ارزیابی و دستهبندی کند. نقش کیوریتورها در فرایند و کارهای پژوهشی غیرقابل انکار است و آنها وظیفهی مدیریت کارهای پژوهشی موسسات و کمک به دانشجویان در امور پژوهشی و کارهای آموزشی را بر عهده دارند. آنها دقیقا باید نیاز جامعه، مردم و مخاطبان را بشناسند، باید به مسائل روز آگاه باشند و مداوم به دنبال راهحل باشند.
همانطور که گفتیم اشیا و اسنادی که یک کیوریتور با آنها سروکار دارد، از نظر تاریخی یا هنری دارای ارزش بسیاری هستند و او مسئول مراقبت، حفاظت و چگونگی به نمایش درآمدن این آثار است. کلیات وظایف یک کیوریتور به طور خلاصه این موارد هستند:
در یک تحقیق که روی 521 فرد انجام شد که به کیوریتوری مشغول بودند، مشخص شد که یک کیورتیور برای این که به بهترین شکل ممکن از پس مسئولیتهای این کار بربیاید باید این ویژگیهای شخصیتی را داشته باشد:
پس یک کیوریتور باید یک مدیر و رهبر فوقالعاده باشد، بتواند ارزش واقعی آثار را درک کند، دانش بسیار بالا، درک هنری و تخصص داشته باشد، از تفکر انتقادی و خلاقیت در حل مسائل بهره بگیرد و بتواند روی افراد اثر بگذارد و کلام او باید اثربخشی داشته باشد. اگر چنین ویژگیهایی دارید، احتمالا میتوانید یک کیوریتور موفق باشید.
برای این که بیشتر با فضای کاری کیوریتورها آشنا بشویم، به سراغ یک کیوریتور موزه میرویم تا یک روز را در کنار او باشیم و سر از کارش دربیاوریم! البته در ادامه بیشتر از سختیها و موارد خستهکنندهی کیوریتوری سخن گفته شده است و این به افراد کمک میکند تا با دید باز به سراغ این مسیر بروند.
خانم مین جونگ کیم کیوریتور موزهی پاوِرهاوس (Power House Museum) است. او کیوریتور بخش هنر و طراحی آسیا در این موزهی استرالیایی است. ما در کنار او در این موزه هستیم تا ببینیم یک کیوریتور در دنیای واقعی چه کاری انجام میدهد! آمادهاید؟! پس این شما و این هم فضای کاری واقعی و یک روز کاری در کنار یک کیوریتور موزه!
مردم همیشه از من میپرسند یک کیوریتور موزه دقیقا چه کاری انجام میدهد. و من هم اغلب اینطور توضیح میدهم که کار ما تحقیق، جمعآوری، مستندسازی کردن و نمایش دادن اشیا است. البته معمولا هم افراد با این توضیح متوجه نمیشوند که کار من دقیقا چه چیزی است و در پشت صحنهی موزهها و گالریها چه اتفاقی میافتد.
مطلبی که در ادامه میخوانید یک برگ از روزنوشتهای من در تاریخ 9 سپتامبر 2011 است. آن روز یک روز کاری معمولی بود و من مشغول انجام کارهای یک نمایشگاه برای گنجینهای از دستساختههای فلزی کُرهای بودم. این مطلب به شما نشان میدهد که کیوریتورها در طول یک روز چه کار میکنند و همچنین کمک میکند تا درمورد راهاندازی نمایشگاه دیدی وسیعتر و بهتر به دست بیاورید."
ساعت 09:00است و باید به سایتِ در حال ساخته شدن نمایشگاه در طبقهی چهارم سر بزنم.
ساعت 09:30 یک قرار کاری با رجیسترار (ثبت کنندهی حقوقی آثار) دارم و درمورد آثاری که از ملبورن به موزهی ما رسیده و گزارش و عکسها بحث میکنیم.
ساعت 09:45 با دستیارم توضیحاتی که برای آثار معاصر کرهای برای نمایش عمومی نوسته است را هماهنگ و چک میکنم.
ساعت 10:10 به سفارشهای عمومی اشیای آسیایی موزه رسیدگی میکنم.
ساعت 10:13 کارهای مربوط به کپیرایت موسیقیهایی که قرار است در نمایشگاه عمومی پخش شود را انجام میدهم.
ساعت 10:17 با کانسرواتور موزه (کسی که کارهای رسیدگی به آثار و اشیا موزهها را به عهده دارد و آنها را ترمیم و بازسازی میکند.) راجع به ترمیم آثار کُرهای صحبت میکنم و میبینم که بالاخره از چه موادی برای ترمیم استفاده کرده است.
ساعت 10:18 با موزهی ملی کُره تماس تصویری میگیرم و درمورد قرض گرفتن اشیا صحبت میکنم.
ساعت 10:40 با طراح نمایشگاه درمورد اشیای اضافهی نمایشگاه صحبت میکنم.
ساعت 11:00 درمورد چگونگی بازار مواد مورد نیاز برای نمایشگاه صحبت میکنم.
ساعت 11:55 سری به بخش نگهداری اشیا میزنم تا ببینم آنجا اوضاع چطور است.
ساعت 12:12 در اتاق کارم نهار میخورم و روی تِمِ لیبلهای نمایشگاه کار میکنم.
13:00 با طراح و توسعهدهندهی وبسایت تماس میگیرم تا ببینم برای نمایش آنلاین نمایشگاه چه کارهایی کرده است.
16:15 با دستیارم درمورد بخشهای معاصر نمایشگاه صحبت میکنم.
16:45 یک تماس تلفنی مجدد از موزهی ملی کُره دارم.
17:00 مجددا روی مواد مورد نیاز در بازار کار میکنم.
17:30 با مدیر فرهنگی کُره در استرالیا درمورد نحوهی اجرای برنامههای عمومی صحبت کنم.
و بالاخره ساعت 18:20 در حالی که بسیار خستهام، راهی خانه میشوم!
بله! آنچه خواندید یک روز از برنامهی کاری یک کیوریتور موزه بود. این بخش به این علت ارائه شد که سختیهای کار کیوریتوری را در برابر چشمهای شما بیاوریم. وقتی از سختیهای یک مسیر آگاه هستید، بهتر میتوانید درمورد ورود یا عدم ورود به آن مسیر تصمیم بگیرید. کیوریتوری هم سختیها و مزایای خودش را دارد، به همین جهت در ادامه درمورد این صحبت میکنیم که چرا کیوریتورها از شغلشان رضایت دارند!
سایت Careerexplorer.com در یک نظر سنجی میلیونها نفر از مردم آمریکا را در آن شرکت داد و درمورد شغلشان از آنها سوال پرسید. یکی از سوالات درمورد سطح رضایت بود و مردم میتوانستند از یک تا پنج سطح رضایت خودشان از شغلشان را ابراز کنند. کیوریتورها جز 19 درصد افراد برتری بودند که بیشترین میزان رضایت را از شغلشان داشتند و از پنج ستاره 3.7 را به شغلشان داده بودند. مشاغلی که بیشتر از کیوریتورها از شغلشان راضی بودند، شامل این موارد میشدند:
همانطور که پیشتر گفته شد کیوریتوری در کانادا ظرفیتی است که همچنان تقاضا برایش وجود دارد و بازار کار کانادا هنوز خلا نیروی انسانی در این زمینه دارد.
بیشتر موزهها برای این سمت به فردی نیاز دارند که تحصیلات آکادمیک معتبری در رشتههای مربوط به مردمشناسی، تاریخ یا مطالعات موزه (Museology) داشته باشند. در اغلب موارد اولویت با افرادی است که در این رشتهها دکتری داشته باشند؛ مخصوصا برای موزههای تاریخ طبیعت و علمی این مورد خیلی اهمیت خواهد داشت. اما دیده شده که موزهها یا گالریهای کوچکتر افرادی با مدرک لیسانس در این رشتهها را هم به استخدام در سمت کیوریتوری خود دراوردند که طبیعتا این مورد در میزان درامد فرد هم تاثیر گذار است.
امیدوارم که از خواندن این مقاله اطلاعات مفیدی به دست آورده باشید. البته فراموش نکنید که مشاورهی متخصصان زانکو در امر مهاجرت به آمریکا و کانادا قطعا شما را در موارد این چنینی شما را با دست پر و اطلاعات کافی و درست راهی مسیر مهاجرت خواهد کرد!
مشاوره و خدمات تحصیلی خارج از کشور با زانکو